Vanuit Tijd voor Verbinding leggen we contact met en tussen verschillende ziekenhuizen en organisaties voor medisch-specialistische zorg. Dit doen we op zowel regionaal als nationaal niveau. We willen de volgende stap in kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid zetten door aan te sluiten op wat de praktijk nodig heeft. Het stimuleren van onderlinge uitwisseling van kennis en ervaring is daarbij essentieel. Om die reden gaan we op zoek naar praktijkvoorbeelden uit verschillende organisaties, waar anderen mogelijk van kunnen leren. Daarnaast organiseren we bijeenkomsten en inspiratiesessies en kan het programmateam vanuit inhoudelijke kennis en kunde ondersteunen, begeleiden en verbinden.
Sluiten
Onze aanpak
Over Tijd voor Verbinding
In dit webinar vertelt Odile Frauenfelder, voormalig programmaleider Tijd voor Verbinding, over het patiëntveiligheidsprogramma dat is opgezet n.a.v. de Nivel Monitor Zorggerelateerde Schade (gepubliceerd in 2017). Welke branchepartijen zijn betrokken? Wat zijn de uitgangspunten van Tijd voor Verbinding en hoe beogen wij zorgprofessionals te ondersteunen t.b.v. patiëntveiligheid?
Leren van de praktijk (Safety-II) gedachtegoed
Binnen het programma Tijd voor Verbinding vormt het Leren van de praktijk (Safety-II) de rode draad: we willen graag inzicht krijgen in wat er in de praktijk al gebeurt op het gebied van patiëntveiligheid, en wat daarin juist al goed loopt, zodat anderen hier mogelijk van kunnen leren.
Van oudsher leggen we bij kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid de nadruk op het achterhalen van oorzaken van fouten en afwijkingen van procedures. Dit wordt ook wel Safety-I genoemd. Recent introduceerden wetenschappers uit Denemarken en Australië het zogenoemde ‘Safety-II gedachtegoed’, dat ook in Nederland steeds meer bekendheid krijgt. Het Safety-II gedachtegoed stelt het leren van de dagelijkse praktijk centraal. Immers, het grootste gedeelte van de tijd doen we gewoon ons werk zoals we dat altijd doen, zonder dat er iets misgaat. Juist van de variatie in die dagelijkse praktijk kunnen we gezamenlijk veel leren: van bijvoorbeeld de gewoontes, gebruiken en interacties van betrokken zorgverleners. Tevens leren we hoe zorgprofessionals en -teams zich dagelijks aanpassen aan wisselende omstandigheden.
Het omarmen van het Safety-II gedachtegoed, en dus het leren van de praktijk, wil niet zeggen dat we alles wat we tot dusver deden, overboord gooien. Safety-II is een aanvulling op Safety-I: wanneer er dingen misgaan, zullen we die blijven onderzoeken en juist de dingen die nog niet optimaal verlopen, vormen vaak de aanleiding om met verbetering aan de slag te willen gaan. Echter, de aanvliegroute kan vanuit het leren van de praktijk anders zijn: in verbeterinitiatieven kijken we bijvoorbeeld naar oplossingen die praktisch haalbaar en passend zijn bij de situatie in de praktijk, in plaats van vooral naar wat bestaande kaders (bijv. accreditaties, certificeringen, richtlijnen, protocollen) ons voorschrijven. Vertrouwen in de deskundigheid van professionals, verbinding en vakmanschap zijn hierin essentiële elementen.
Continu verbeteren
Uit ervaring weten we dat het (introduceren van) Leren van de praktijk gedachtegoed bijdraagt aan het vergroten van het enthousiasme en de intrinsieke motivatie voor het continu verbeteren van kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid. Ook verhoogt dit gedachtegoed het werkplezier, omdat in leren en verbeteren aangesloten wordt bij wat passend en haalbaar is in de praktijk. De focus ligt minder op fouten en de opvolging van procedures, wat positief bijdraagt aan werkplezier en veiligheidscultuur. Door minder de nadruk te leggen op het ‘vinken’ van lijstjes of het voldoen aan normen, blijft er meer tijd over voor waar het echt om gaat: het dagelijks werk!
|
Voorbeeld: Kwetsbare ouderen (valpreventie) Valpreventie is een belangrijk, maar complex veiligheidsthema voor veel zorginstellingen. De nadruk ligt nu vaak op registratie van de valrisicoscreening en ingezette preventieve maatregelen. Wanneer het thema bekeken wordt vanuit het ‘leren van de praktijk’ gedachtegoed, kan er met een ‘andere bril’ gekeken worden naar het thema, bijvoorbeeld: |
© Copyright Programma Tijd voor Verbinding 2023
