Aan de slag met verbeteren van patiëntveiligheid rondom kwetsbare ouderen

  • Maak gebruik van de standaard powerpresentatie TvV en verduidelijk de urgentie van de zorg voor kwetsbare ouderen.
  • Zoek aansluiting bij de missie en beleidsplannen vanuit het ziekenhuis/je instelling. Kijk naar de bestaande strategie en neem de zorg voor kwetsbare ouderen hierin op.
  • Start met het inspiratie-instrument (1.2), lees hierboven hoe anderen dit doen.
  • Verspreiden van kennis werkt als een olievlek. Benoem je werkwijze regelmatig en evalueer op de verschillende afdelingen in het ziekenhuis.
  • Organiseer scholing over potentiële kwetsbaarheden van ouderen, signaalfunctie door andere medisch specialisten.

Inspirerende voorbeelden o.a. Isala, Alrijne, MMC, Groene hart, MUMC (samenwerking orthopedia en geriatrie), CWZ prebehandelpoli.

“Er kleven vaak nog stereotypen aan het onderwerp Kwetsbare Ouderen. Een tip van Dian Paasman, werkzaam in het IJsselheem als adviseur Thuis en Herstel: "Benadruk meer de complexiteit van het thema, vermijd ‘schattige oudjes’, ‘softe’ interventies' want dat trekt de verkeerde kartrekkers. Deze groep is niet alleen ontzettend belangrijk, ook de complexiteit en de multiproblematiek maakt het interessant en uitdagend als zorgprofessional". 

Inspirerende voorbeelden: Groene hart (scholing over delier), Isala (met tips Dian) en Alrijne (geriatrienetwerk).

Bekijk ook de 15 tips op basis van alle praktijkvoorbeelden die je helpen kwetsbare ouderen op de kaart te zetten.

Gebruik het inspiratie-instrument (1.2) ontwikkeld door Tijd voor Verbinding samen met experts uit het veld. Het is door experts ontwikkeld om te kijken waar je als zorginstelling staat op het gebied van patiëntveiligheid voor kwetsbare ouderen. Niet als checklist, maar als middel om het gesprek te starten met collega's over verbeterstappen. Het instrument geeft richting en maakt mogelijke verbeteringen concreter. Drie zorgprofessionals delen hier hun ervaring én aanbevelingen om ook aan de slag te gaan.

  • Controleer eerst of je innovatieve idee al te bekostigen is. In veel sectoren is namelijk al veel ruimte in regelgeving voor innovatie. De Beleidsregel Innovatie voor kleinschalige experimenten van de NZa geeft zorgaanbieders en ziektekostenverzekeraars de ruimte om in 3 jaar tijd te onderzoeken of een innovatie de prijs/kwaliteitsverhouding van de zorg verbetert. Hoe kom je er nu achter of dit voor jouw innovatie het geval is? Gebruik de wegwijzer innovatie en preventie van de NzA via  https://puc.overheid.nl/nza/doc/PUC_694076_22/1/
  • Met de KiPZ-subsidieregeling investeren ziekenhuizen, revalidatiecentra en categorale instellingen in het strategisch opleiden van al hun medewerkers.
  • Om de transformatieplannen uit het Integraal Zorgakkoord (IZA) te realiseren stelt het ministerie van VWS transformatiemiddelen beschikbaar. In deze factsheet van de Nerderlandse Vereniging van Ziekenhuizen wordt toegelicht hoe je hier gebruik van kunt maken.

  • Betrek ook financiële afdeling van je ziekenhuis bij je plannen.
  • Werk je aan een business case en heb je een specifieke vraag? Neem dan contact op met Job Doorduin van Tijd voor Verbinding.

Op basis van de praktijk zien we 3 adviezen:   

  • Maak vrienden. Kijk wie er nog meer intrinsiek gemotiveerd is voor het onderwerp.
  • Start met de voorlopers, laat de laggards links liggen.
  • Blijf moedig. 

Verder kun je de hooofdbevindingen benutten uit de kennissynthese kwetsbare ouderen. Deze is ontwikkeld op basis van wetenschappelijke inzichten en geeft per thema de belangrijkste kernpunten mee. Een handig handvat als je zelf een initiatief wilt starten in jouw instelling. 

Bekijk hier de samenvatting van de hoofdbevindingen of download hier de volledige kennissynthese.

Het inspiratie-instrument

Ervaringen van experts

Hoe ga je aan de slag met het inspiratie-instrument? Het is door experts ontwikkeld om te kijken waar je als zorginstelling staat op het gebied van patiëntveiligheid voor kwetsbare ouderen. Niet als checklist, maar als middel om het gesprek te starten met collega's over verbeterstappen. Het instrument geeft richting en maakt mogelijke verbeteringen concreter. Maar waar begin je? Drie zorgprofessionals delen hun ervaring én aanbevelingen om ook aan de slag te gaan. 

Nouras Hamid, ziekenhuisarts in VUmc Amsterdam:

“Het inspiratie-instrument heb ik er op papier bijgepakt en ben ik als eerste zelf gaan invullen. Daarna heb ik het aan collega's voorgelegd met feeling voor het onderwerp kwetsbare ouderen, zoals een andere ziekenhuisarts of internist-ouderengeneeskunde.  

Het heeft me zeker inzicht gegeven; het is verhelderend door per onderwerp te kijken waar je staat. Waar je misschien grosso modo wel weet wat beter kan op je afdeling, wordt het nu scherp geformuleerd en zie je duidelijk waar je aan moet voldoen om de zorg beter te maken. Mijn inzichten zijn dan ook heel concreet. Zoals het toevoegen van een label voor een kwetsbare oudere in het EPD. Dit valt op en maakt het makkelijker om een specialist te betrekken als je het ziet. 

Mijn tip is dan ook om met kleine verbeterstappen te beginnen, die makkelijk uit te voeren zijn. Welke onderwerpen we oppakken, daar ga ik vervolgens over in gesprek. En zoek ook collega's die het onderwerp een warm hart toedragen.” 

Ralph Vreeswijk, verplegingswetenschapper en adviseur ouderenbeleid in het Spaarne Gasthuis: 

“Als dagelijks bestuurslid/secretaris van de commissie kwetsbare ouderen van het Spaarne Gasthuis heb ik dit inspiratie-instrument op de agenda gezet. Het liefste zou ik zien dat dit instrument in alle lagen in het ziekenhuis wordt gebruikt. Het management kijkt met een andere bril dan een verpleegafdeling of de cliëntenraad.  

In plaats van de Basis-Beter-Best indeling heb ik de onderwerpen voorgelegd als stellingen (voorbeeld geven). Hierdoor haal je het oordeel weg. Deze stellingen heb ik als eerste voorgelegd aan de geriaters. Ik zie de reacties hierop als een 0-meting. De stellingen zijn ook gebruikt bij een interne audit. Dit geeft ons veel inzicht en helpt ons met aanbevelingen aan de Raad van Bestuur over het thema kwetsbare ouderen. Je ziet concreet wat er in de praktijk nodig is voor betere zorg. 

Als ik kijk naar wat binnen het Spaarne Gasthuis werkt is de aansluiting bij het speerpunt ouderenbeleid dat het ziekenhuis heeft omarmd. Daarnaast zou ik adviseren om het klein te houden en klein te beginnen. Zichtbaar resultaat motiveert andere collega's om mee te werken. Beleg de verantwoordelijkheid voor de verbeteringen bij een persoon of bijvoorbeeld een commissie. Dat vergroot naar mijn idee de kans van slagen.” 

Rachel Bogers, geriater CWZ: 

“Het inspiratie-instrument heeft het verbeterteam in ons ziekenhuis geholpen om doelen te stellen en richting te geven. Het geeft grip op het brede thema kwetsbare ouderen", vertelt Rachel Bogers. “Ik maakte al deel uit van een multidisciplinair verbeterteam binnen Santeon, waar mijn ziekenhuis deel van uitmaakt. Hier ben ik het gesprek gestart. Het is belangrijk om aan te geven dat het geen verplichting is of een toets vanuit de inspectie. Daarentegen kan het juist helpen om met elkaar te hebben over wat we belangrijk vinden in de zorg voor kwetsbare ouderen.  

Vervolgens heb ik het document ook binnen mijn vakgroep geriatrie gebruikt. Wat heeft onze prioriteit en welke bestaande knelpunten willen we verhelpen? Het instrument helpt daarbij. Ik zou aanbevelen om te kijken waar je gemakkelijk winst kunt behalen: pak 2 of 3 zaken op die je gaat verbeteren. En kies samen één langetermijndoel. Door te focussen op gezamenlijke verantwoordelijkheid, krijg je ook een spin-off naar andere afdelingen. En betrek vanaf het begin meerdere specialismes, zoals een internist, SEH-arts of de poliverpleegkundige osteoporose.” 

Kortom, we zijn door het inspiratie-instrument gespiegeld op de zorg voor kwetsbare ouderen. En het heeft ons ook zeker een opsteker gegeven omdat er al veel goed gaat".  

Toestemming plaatsen cookies

Deze website maakt gebruik van functionele, statistische en social media & overige cookies. Als je wilt aanpassen welke cookies en scripts gebruikt mogen worden, dan kun je hieronder jouw instellingen wijzigen.

Meer informatie is beschikbaar in de privacy- en cookiestatement.