Op de afdeling Oudergeneeskunde startte Ziekenhuis Gelderse Vallei het project BEZIG met als doel om het bewegen bij kwetsbare patiënten (waarvan ouderen een substantieel deel zijn) te meten, monitoren en promoten. Continu aandacht hebben voor beweging bij een kwetsbare patiënt draagt bij aan een fittere patiënt, sneller ontslag en het voorkomen van blijvend functieverlies. Zie ook onderstaande video over BEZIG, of lees verder voor meer informatie over dit praktijkvoorbeeld.
Sluiten
BEZIG: BEwegen in ZIekenhuis Gelderse Vallei
Kwetsbare ouderen
Multidisciplinaire samenwerking
Instellinginformatie
Perifeer ziekenhuis | Ziekenhuis Gelderse Vallei
In het kort
Door opname verandert het bewegend gedrag van patiënten. Dit komt deels door de omgeving (in bed), maar wordt ook bemoeilijkt door bijvoorbeeld een infuus of katheter en door de fysieke gesteldheid. Door weinig beweging ontstaat er functieverlies tijdens opname en soms leidt dit zelfs tot blijvend functieverlies. Vandaar de focus op meer bewegen.
Het initiatief kent drie onderdelen:
- De PAM, een bewegingsmeter die de patiënt om zijn enkel krijgt en die iedere beweging meet. Met hulp van een geriater en fysiotherapeut is de PAM afgesteld op het type patiënt en geeft daarmee een valide registratie. De PAM is gekoppeld aan het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD).
- Een aanpassing van de afdeling Ouderengeneeskunde. De patiëntenkamers zijn van vier naar drie-persoonskamers gegaan, zodat er meer ruimte is om beter en veiliger te bewegen. Bijvoorbeeld:
- ruimte voor een eettafel of een huiskamer
- een sportcafé met apparatuur waar de patiënt zelfstandig mag oefenen
- de gangen zijn zoveel mogelijk vrij van apparatuur, waardoor ruimte vEroor een wandeling ontstaat met zitmogelijkheden om uit te rusten.
- Mobiliteitsschema aan het bed (afbeelding 1). Magneten met pictogrammen (afbeelding 2) geven op het schema aan hoe ver een patiënt mag lopen, met wie en welke hulpmiddelen. De fysiotherapeut bepaalt tijdens de opname het beweegdoel en monitort.
Afbeelding 1: Mobiliteitsschema aan het bed
Afbeelding 2: Veelgebruikte magneten bij het schema.
De verpleegkundigen van de afdeling Oudergeneeskunde spelen een belangrijke rol bij het in beweging zetten van hun patiënten. Inmiddels wordt het project BEZIG uitgerold in het gehele Ziekenhuis Gelderse Vallei en met enthousiasme ontvangen.
Inspiratie
‘Bewegen in the picture zetten draagt op vele vlakken bij aan de zorg voor de kwetsbare oudere, dat is de hoofdzaak.’
Minder functieverlies
Door te blijven bewegen treedt er minder functieverlies op bij de patiënt. Het herstel gaat waarschijnlijk sneller en de patiënt verlaat fitter het ziekenhuis. De kans op blijvend functieverlies wordt veel kleiner (wetenschappelijk onderzoek volgt nog). Er wordt gewerkt aan het mogelijk maken van het ontsluiten van alle beweegdata, zodat verschillende onderzoeksvragen (klein en groot) met (historische) beweegdata kunnen worden beantwoord.
Patiëntveiligheid
Bewegen is als extra parameter opgenomen in het EPD. Wanneer een patiënt minder gaat bewegen, is dit vaak een voorbode voor onderliggend lijden. Gaat een patiënt meer bewegen, dan kan mogelijk de tromboseprofylaxe worden gestopt of ondersteunt dit revalidatiedoelen. In de dagelijkse artsenvisite geeft de uitslag van de PAM dan ook zinvolle informatie over het welzijn van de patiënt en ondersteunt patiëntveiligheid.
Ook het mobiliteitsschema ondersteunt de veiligheid: zowel zorgverlener als familie zien hoe en waar de patiënt verantwoord kan bewegen.
Toepasbaarheid
De bewegingsschema’s en de PAM zijn vrij eenvoudig over te nemen en zijn toepasbaar in iedere situatie.
Tips & Tricks
- Maak van bewegen een speerpunt en reserveer budget voor de uitvoering.
- Kijk naar de haalbaarheid: een afdeling ombouwen of bedden opgeven, zijn niet altijd reëel. De gangen meer vrij maken en plaatsen van zitjes kan een mooie start zijn.
- Laat de afdeling Kwaliteit en Veiligheid helpen bij het leiden van het project en de implementatie.
- Werk als een team met verschillende disciplines (artsen, verpleegkundigen en fysiotherapeuten) aan de implementatie, besprekingen en evaluaties.
- Voer contactmomenten in om verpleegkundigen te scholen in het omgaan met de PAM en het EPD.
- Maak het belang helder: dit is cruciaal voor een goede implementatie.
- Geef klinische lessen, deze worden vaak op maat gemaakt voor de desbetreffende afdeling (niet one size fits all) of maak tijdens een verpleegkundige of medische vergadering tijd om het onderwerp ‘bewegen’ onder de aandacht te krijgen en houden.
- Check regelmatig het juiste gebruik van de mobiliteitsschema’s en de PAM bewegingsmeter.
- Koppel resultaten terug in het EPD maar ook afdelingsbreed via communicatiemiddelen als een nieuwsbrief of intranet.
Meer Weten?
© Copyright Programma Tijd voor Verbinding 2024
