Naast een gemeenschappelijk doel voegt The Health Foundation (2014) een aantal kenmerken toe, namelijk: diversiteit, wederkerigheid, gedeeld leiderschap, instabiliteit, aanpassingsvermogen en kennis.

Lees voor een toelichting op deze kenmerken de volledige kennissynthese.

Afhankelijk van welk doel het netwerk heeft kan bepaald worden of het netwerk impact heeft. Die impact is niet altijd goed te meten. Eén van de middelen die gehanteerd kan worden om de effectiviteit van een netwerk te bepalen is de ‘network maturity matrix’. Deze matrix biedt handvatten om te toetsen op verschillende kenmerken en thema’s binnen een netwerk en beschrijft duidelijk de volwassenheid per categorie.

Er zijn vijf kernfuncties van een netwerk die bijdragen aan een kwaliteitsverbetering. Deze vijf kernfuncties zijn allemaal van elkaar afhankelijk, communiceren met elkaar, schakelen collectief het netwerk in ter ondersteuning van het leveren van de service, waarbij leren en verandering worden aangemoedigd. De drijvende kracht achter netwerken wordt het ‘5C-wiel’ genoemd (zie hier).

Een gemeenschappelijk doel fungeert als de as van het netwerk: dat brengt leden samen, geeft focus en laat hen in dezelfde richting bewegen. Vervolgens kan een netwerk een coöperatieve structuur opzetten, dat de voorwaarden creëert om samen te werken, beslissingen te nemen en middelen te bundelen. Dit wordt vergeleken met de lagers in een wiel, waardoor de beweging mogelijk wordt. Het netwerk kan vervolgens aan kracht winnen als het blijft uitbreiden en een kritische massa bereikt, waardoor de waarde voor de leden toeneemt. Deze wordt nog verder verbeterd door de collectieve kennis, die zich opeenstapelt als leden kennis delen en van elkaar leren. Waarde ontstaat ook uit gemeenschapsgevoel, waarbij leden van elkaar profiteren en relaties opbouwen. Deze cyclus waarvan de onderdelen elkaar versterken, kunnen gezien worden als de lucht in de band van een wiel, dat de kracht van het wiel in stand houdt.

De combinatie van deze vijf kenmerken maakt effectieve kwaliteitsverbetering mogelijk, waarbij sprake is van leren en veranderen.