Inspirerende voorbeelden om als bestuurder en manager een lerende cultuur te creëren

In verschillende ziekenhuizen geven managers en de Raad van Bestuur zelf het goede voorbeeld. Hierbij enkele voorbeelden die we vanuit Tijd voor Verbinding hebben opgehaald: 

• In het Medisch Spectrum Twente (MST) is er een maandelijks fika-moment met de Raad van Bestuur. Dit is gebaseerd op het Zweedse dagelijkse pauzemoment met koffie of thee. Als medewerker uit het ziekenhuis kun je laagdrempelig langskomen voor koffie of thee en je ideeën met hen delen.  
• In het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) komen veel projecten van de grond doordat zorgprofessionals de tijd, ruimte, middelen én ondersteuning krijgen om hun ideeën uit te proberen en door te ontwikkelen. Dit vanuit het ziekenhuisbrede motto: gewoon doen! Gewoon gaan experimenteren en dit ook faciliteren. Gaandeweg kijk je dan wat het opbrengt. Dit vergt durf en vertrouwen. Soms strandt een idee, maar vaker levert het iets op in de vorm van kwaliteit, patiëntveiligheid, effectiviteit, minder kosten of, ook heel belangrijk, werkplezier en behoud van personeel. In het JBZ krijgen zorgprofessionals ong. 4 uur per week tijd om een idee/verbeterplan uit te werken en is er ondersteuning van een projectleider, afhankelijk van de grote van het project. Dit wordt betaald uit de KIPZ gelden. Lees hier meer over een van de mooie voorbeelden.  
• Een ander voorbeeld is de jaarlijkse Cees Sterk prijs in het Zuyderland ziekenhuis. De focus van de Cees Sterk prijs ligt op initiatieven, genomen door zorgprofessionals, die zij (dagelijks) in praktijk brengen tijdens het directe contact met de (oudere) patiënt en die bijdragen aan het verbeteren van de kwaliteit en veiligheid van zorg en het welzijn van de (oudere) patiënt. De jury beoordeelt de initiatieven en bestaat uit een lid van de BestuursRaad, een huisarts, lector Samen Beslissen bij verpleegkundigen, een vertegenwoordiger van de cliëntenraad en Cees Sterk zelf. Het geldbedrag voor de winnaars helpt om het initiatief verder uit te werken. Lees meer op de website van Zuyderland.
• Bij de Rugpoli is een open veiligheidscultuur met veel ruimte voor het multidisciplinair gesprek. Hanneke Klopper heeft hier als bestuurder van de Rugpoli een aandeel in. Zij staat midden in de organisatie, en niet erboven. Volgens Hanneke Klopper is het belangrijk dat men open durft te zijn en fouten durft te maken op de werkvloer. ‘Dat komt de kwaliteit van zorg ten goede.’ Als bestuurder ziet Hanneke het als haar taak om te faciliteren waar de behoeftes liggen van de professionals en het systeem zo veel mogelijk hierop aan te passen. Daarbij speelt ook het geven van het goede voorbeeld een belangrijke rol. ‘Dus talk the talk en walk the walk. Ik zorg ervoor dat mensen bij me terecht kunnen. Mijn deur staat altijd open en ik kan altijd gebeld worden.’ Bekijk de video over de Rugpoli.
  
• In het Dijklander ziekenhuis en in het Isala vindt er een huddle plaats waar de Raad van Bestuur aan deelneemt. Dit is een multidisciplinaire bespreking over veiligheidsissues die spelen in de dagelijkse processen. Zo worden veiligheidsrisico's en problemen op een effectieve manier met elkaar gedeeld en kan proactief worden gestuurd op patiëntveiligheid en omgevingsbewustzijn. 
• In het Martini ziekenhuis gaat de Raad van Bestuur samen met cliëntenraad het open gesprek aan met zorgprofessionals. Dit gebeurt zonder agenda en vindt plaats tijdens veiligheidsrondes op enkele geselecteerde afdelingen.

Onder meer deze voorbeelden die Tijd voor Verbinding heeft opgehaald laten zien dat er twee zaken van belang zijn voor een lerende cultuur: 

• Persoonlijk leiderschap: voel je je verantwoordelijk voor je initiatief? Wat is de rol van de adviseur Kwaliteit & Veiligheid, teammanager en verpleegkundige? Hebben zij voldoende vertrouwen om de verbeterstap uit te voeren? 
• Een positief leer/werkklimaat: de tijd nemen om in elkaars keuken te kijken is ontzettend waardevol en maakt leren van elkaar mogelijk. 

Neem deel aan lunchsessies 
Wil je hier meer over weten of zelf breder toepassen in je zorginstelling? Meld je dan aan voor de een van de lunchsessies voor bestuurders en middenmanagement tijdens ons congres over patiëntveiligheid op 5 oktober. Bekijk hier het programma.  

• Voor middenmanagers staat de vraag centraal “Hoe geef ik leiding vanuit vakmanschap, verbinding en vertrouwen?” 

• Voor Raden van bestuur gaan Bert Kleinlugtenbeld en Pauline Terwijn in op de managementstijl die nodig is voor interne en externe netwerksamenwerking. Wat doen de bestuurders (vanaf nu) anders om de professionals meer ruimte te geven en hen de lead te geven bij verbetering van de patiëntveiligheid? 

Bekijk hier het programma van het congres en meld je aan.